Minister ds. Polityki Senioralnej przedstawiła raport zatytułowany „Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce” za rok 2023. Choć dokument czeka na oficjalne przyjęcie przez Radę Ministrów, już teraz przyciąga uwagę ze względu na istotne dane dotyczące demografii i sytuacji ekonomicznej seniorów.
Zmiany demograficzne
Na koniec 2023 roku populacja Polski wynosiła 37,6 mln osób, z czego blisko 9,9 mln (26,3%) to osoby w wieku 60 lat i więcej. To o 96 tys. więcej niż w roku poprzednim, co potwierdza trend starzenia się społeczeństwa. Prognozy wskazują, że w 2024 roku liczba osób 60+ przekroczy 10 milionów, a do 2060 roku populacja osób 65+ osiągnie 11,8 mln, stanowiąc niemal 40% społeczeństwa.
Szczególnie zauważalny jest wzrost liczby osób w wieku 75-79 lat, który wyniósł 11,3% w porównaniu z rokiem poprzednim, co stanowi 13,3% populacji seniorów. Tendencje te wpływają na wskaźnik obciążenia demograficznego, który w 2023 roku osiągnął poziom 30,9, co oznacza, że na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało około 31 seniorów.
Sytuacja ekonomiczna seniorów
Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę w gospodarstwach domowych osób 60+ wyniósł w 2023 roku 3009,69 zł, co nominalnie stanowi wzrost w porównaniu z rokiem wcześniejszym. Jednakże, ze względu na wysoką inflację, realna siła nabywcza seniorów uległa obniżeniu.
Struktura wydatków osób starszych różni się od młodszych grup wiekowych. W 2023 roku seniorzy przeznaczali 28,5% swojego budżetu na żywność i napoje bezalkoholowe, co jest o 3,5 punktu procentowego więcej niż w przypadku młodszych gospodarstw. Wydatki na utrzymanie mieszkania i energię stanowiły 23,8%, a na zdrowie 8,4%, co również jest wyższym odsetkiem niż wśród młodszych grup.
Ocena własnej sytuacji materialnej wśród seniorów jest mniej optymistyczna. Tylko 42,1% gospodarstw senioralnych oceniało ją jako dobrą lub raczej dobrą, w porównaniu z 61,2% w gospodarstwach bez osób starszych. Szczególnie niepokojące są dane dotyczące samotnych seniorów mieszkających na wsi, z których 13,4% ocenia swoją sytuację materialną jako raczej złą lub złą.
Zagrożenie ubóstwem
W 2023 roku 18% osób w wieku 65 lat i więcej było zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, co stanowi wzrost o 1,2 punktu procentowego w porównaniu z rokiem poprzednim. Najbardziej narażone są jednoosobowe gospodarstwa domowe seniorów, gdzie odsetek ten wynosił aż 40,5%, odnotowując wzrost o 5,3 punktu procentowego w ciągu roku.
Powyższe dane podkreślają konieczność podjęcia działań mających na celu poprawę jakości życia osób starszych w Polsce, zwłaszcza w obszarach ekonomicznych i społecznych.